Wishtoyo Chumash köyünde Earth Day kutlamaları
“...Our mother earth, where we raise our children, harvest our food and build our homes and lay our loved ones to rest... Thank you, thank you Mother Earth!”
Malibu’nun denize nazır evlerinin ilerisinde Pasifik Okyanusu’nu kıyısında bir tepe düşünün. Burası Humaliwu adıyla bin yıllar evvel kurulmuş bir yerleşim, hatta Malibu ismi de bu kelimeden türemiş. Chumash ve Gabrelino-Tongva halkları Manş denizi adaları (Channel islands) ve Santa Monica dağlarının en eski yerleşik halklarından. Yerleşimlerin tarihinin 8000 yıl öncesine dayandığına dair bulgular varmış. 22 Nisan Earth Day kutlamaları için Wishtoyo Chumash köyüne gittik. Tansiyon çıkaran şehir sıcağından okyanus kıyısına iner inmez rüzgarı hissettik.
Sevgili Hocam Shiva Rea, inanılmaz bir insan. Yogayla ilgilenmiyorsanız bile dünyanın bir yerinde kendisiyle tanışıp, birlikte bir çalışma deneyimlemenizi dilerim. Öğretmenimden bu kadar etkilenmemin başlıca sebeplerinden biri, çevresindeki tüm varlıklara, doğaya ve ritüellere olan sonsuz saygısı. Shiva, Chumash köyünde yılın belirli zamanları (yaz-kış dönencesi) yapılan çeşitli birlikteliklere sebep oluyor, kültürün farklı insanlara ulaşmasına aracılık ediyor.
Chumash halkının üç temel yaşam prensibi var ve bunların yaşama zihinsel ve fiziksel olarak uygulamayı öğütlüyorlar.
Limitler: Limitlerini fark et. Yaşayacak ve öleceğiz. Yapabileceklerimiz belli, limitlerimizi tanırsak, olduğumuz kişi olma halini rahatlıkla kabul edebiliriz.
Ölçülü olmak: Okyanus ve topraktan ihtiyacımız olan kadarını almak, birazını yarına ve başkalarına bırakmak. Bu iş için de geçerli, her şeyi bir anda yapmaya çalışmamalı.
Karşılık/ Beklenti: Çocuklar için, toprak için ya da bir başkası için bir şey yapmak istiyorsan bunu kalbinden gelerek yap, karşılık beklentisi içinde olma. Karşılığı nasıl alacağını bilemezsin. O, genellikle en çok ihtiyacın olan zamanda ve beklenmedik şekilde gelir. :)
Haliyle, Wishtoyo’daki Chumash halkı çevre ile ilgili meseleleri çok önemsiyor. Bugünkü yaşam biçimimizden kaynaklanan sorunlara çözümler bulmak üzere, gençlerle çalışma yapıyorlar. Özellikle çevre ve su sorunlarıyla ilgili Kaliforniya halkları, hayvanlar ve temiz sudan faydalanan tüm canlılar için koruma programları oluşturmuşlar. Okyanus yaşamı ile ilgili bir girişimleri varmış. Doğa koruma mücadelelerini, eğitim, bilim ve topluluk geliştirme çalışmalarını 2000 senesinden beri buradan sürdürüyorlarmış.
Ayrıca, Kuzey Dakota Petrol hattı ile yakından ilgililer ve yardım kampanyaları ve bizzat gidip direnişle, desteklerini esirgemiyorlar.
Ne de olsa bütün dünyada olduğu gibi bu topraklarda da doğayla uyum içinde, insanca yaşayan topluluklar, türlü türlü sıkıntı çekmiş, çekiyor. Birlik olmak zor zamanlarda lazım oluyor.
Earth Day (Dünya günü???) kutlamaları kapsamında sizi güler yüzle karşılayıp köyü anlatıyorlar. Burası özel koruma alanı nitelikli bir yer ve fotoğraf çekmemenizi, ritüellere ve çevrenize saygılı olmanızı tatlılıkla hatırlatıyorlar.
Köyü gezdikten sonra tohum topları yapmaya dalıyoruz. Bu sene çok yağmur yağdığından bahar buralara acayip geldi. Her canlı açmak, genişlemek ve toprağa köklenmek istiyor. 1 ölçü toz kile 2 ölçü toprak karıştırıp yabani çiçek tohumlarını elimizde küçük köftecikler halinde yuvarlıyoruz.
Daire formu tohumların boşlukla, sıkışmadan, içindeki suya doygun kalabilmesini ve toprağa ulaşmasını sağlıyormuş. Kutlu bir daire olgusu daha!
İsteyenler, tarladan zararlı otları yolarak, isteyenler hasır ipler ve deniz kabuklarıyla Chumash tarzı takılar yaparak geçiriyor vaktini.
Seremoni alanının girişinde köyün büyükleri bizi adaçayıyla tütsüledikten sonra seremoni hareketleriyle, daire formundaki alana girip, yerimizi bulduk. Bu tepesi kapalı etrafı açık mekanda bir ateş yanıyor, ateşin içine sadece adak niyetine tütün atmak mümkün. Chumash yerlileri için kutsal sayılan bir ateş bu. Hepimizin kalp ateşini simgeliyor.
Yogadan önce Uncle Mati ve Uncle Johnnie konuşuyor, sonra djembe ve davullar çalmaya başlıyor söz Shiva’ya geçiyor. Adaklar, mudralar, asanalar, rüzgar ve ateş bizimle. Köyün gençlerinden Sarah’nın sesi kulağımızı okşarken, Savasana’da toprağın kucağına uzanıyoruz.
Kutlama, sarılma, hikaye anlatımı ve başka ritüellerle sona eriyor, bize de eve dönen dağ yollarında arabanın camından tohum topları saçmak düşüyor.
Wishtoyo Chumash Foundation ile ilgili daha fazla bilgi için:
www.wishtoyo.org
Fotoğraf: Wishtoyo Chumash Foundation Facebook Page by Ventura County Archeological Society 2015
